คำ ว่า ‘อุปาทาน’ หมายถึงอาการที่เรานึกเอาเอง หรือทึกทักเอาว่าจะต้องเป็นอย่างนั้นอย่างนี้ ทั้งที่จริงไม่ใช่ ตัวอย่างอันดีคือความฝัน เมื่อเราฝันว่าเป็นอะไรอย่างหนึ่ง จิตก็หลงยึดไปว่าเป็นอย่างนั้นจริงๆ ต่อเมื่อสำนึกคิดอ่านปกติกลับมา ลืมตาตื่นขึ้น จึงค่อยตระหนักว่าเรื่องราวในฝันนั้นเหลวไหล เราไม่ได้เป็นอะไรอย่างนั้น อะไรอย่างนั้นไม่ได้เป็นเรา แม้ฝันว่าเป็นเรา เมื่อลืมตาตื่นก็ต้องตระหนักว่าเราไม่ได้ทำอย่างนั้น เราไม่ได้ไปในที่นั้น เราไม่ได้เจอใครคนนั้น ฯลฯ ฝันเป็นเพียงภาวะปรุงแต่งอันแสนพิสดารของจิต จบฝันเมื่อไหร่ อาการทึกทักเหลวไหลทั้งปวงก็จบตาม

มีคนถาม : การปรับให้เข้ากัน เราควรจะต้องทำยังไงคะ จึงจะไม่รู้สึกว่าเหนื่อยหรืออึดอัดจนเกินไปน่ะค่ะ ขอบคุณค่ะ

พี่ตุลย์ตอบ : -คนเราจูนจิต จูนชีวิตเข้าตรงกันได้ด้วยการคุยกันอย่างมีเหตุผลบ่อยๆ ความขัดแย้งและการยอมรับด้วยเหตุผลจะปรับคลื่นที่ไม่ตรงให้เข้ากันเนียน